Namibia
This article was added by the user . TheWorldNews is not responsible for the content of the platform.

Omwaalu gu li pombanda gwaalumentu ya tulilwa mo ‘osapota’ yaanona

Uuministili wUuyuuki owa popi kutya omwaalu gwiipotha yomayambidhidho gaanona moshilongo, ogwi indjipala noonkondo okuza mo2020, nOshilandopangelo osho shi na omwaalu gu li pombanda.

Mo2020, iipotha yomayambidhidho gaanona mbyoka ya tseyika nawa ‘ongosapota yaanona’, yi li 582 oya kolekwa ya patululilwa oohe yaanona mboka ihaaya yambidhidha aanona yawo mOvenduka.

Mo2023, omwaalu gwiipotha mbyoka ogwa indjipala nokuya piipotha 1 085.

Shoka osha tseyithwa komupopiliko guuministili mboka Edmund Khoaseb omwedhi gwa zi ko.

Pauyelele wa zi kuuministili, omwaalu gwiipotha 3 713 yosapota yaanona ogwa ndhindhilikwa pokati kaApilili 2020 naMaalitsa 2023 unene tuu moondolopa ndatu: Ovenduka, Swakopo osho wo moKatima Mulilo.

Ondolopa yaVenduka oyo ya ndhindhilikwa niipotha oyindji 2 426, tayi landulwa koKatima Mulilo niipotha 674, omanga moSwakopo omwa ndhindhilikwa iipotha 613.

Khoaseb okwa popi kutya omanyenyeto ogendji oga zi kaakiintu mboka ya tulile mo oohe yaanona yawo oosapota dhaanona.

“Otashi vulika aalumentu taya ipula kutya Ompangu yOmayambidhidho oyi li le po owala aakiintu, nonande kapu na uumbangi tawu shi koleke, molwashoka ohatu yakula wo omanyenyeto okuza kootate yaanona, nonande hagendji,” osho a popi ngaaka.

Ondolopa ngaashi yaTjiwarongo, Rundu naKeetmanshoop odha pewa owala aanambelewa yoosapota mo2022.

MuApilili 2022 naMaalitsa 2023, oondolopa ndhoka omwa ndhindilikwa iipotha 293[mOtjiwarongo], 440[moRundu] osho wo iipotha 174 [moKeetmanshoop].

“Osapota kayishi nande oshinima shekondjithathano pokati kaakiintu naalumentu. Oveta yEyambidhidho oya nuniwa kehe gumwe ngoka ta tonatele nenge e li nokanona nenge naanona. Onkene, yina, he, ookuku nenge omupambele ota vulu okupewa oshimaliwa shosapota yeyambidhidho lyokanona nenge aanona mboka ta sile oshimpwiyu,” osho Khoaseb a popi ngaaka.

Okwa popi kutya kapu na omatompelo ga yela kutya omolwashike aalumentu itaaya thiki kompangu opo ya tulile mo aakiintu oosapota.

Paveta, aavali ayehe oye na oshinakugwanitha shokusila oshimpwiyu okanona.

Oshimaliwa shoka okanona ke na okupewa okupitila mosapota oshi ikwatelela kiinima oyindji ngaashi onkalathano yofamili, uundjolowele wokanona, kutya aavali ohaya kwata ingapi, osho wo iipumbiwa yokanona.

Okwa popi kutya kehe gumwe ota vulu okutulila omuntu osapota.

“Aavali ayehe naya yambidhidhe okanona kawo shi thike pamwe kwi ikwatelelwa kiiyemo yawo,” osho a popi ngaaka.
Okwa popi kutya oshinakugwanithwa shokufuta osapota osho wo uuthemba wokukwatathana nokanona, iinima iyali ya yooloka.
Oshinakugwanithwa shosapota ohashi tsikile inaaku taliwa koomvula dhokanona, nohashi tsikile sigo oompoka okanona ka adha ponkatu yokwiiyambidhidha kokene, uuna ka gandjwa momake gaangoka a ti iyamba oku ka tonatela pashimaliwa nenge ka mana oondjenda.

OKUNANA NONDATU

Hahende Uno Katjipuka-Sibolile okwa popi kutya Ina kumwa okumona Ovenduka yi na aavali oyendji ya tulilwa mo osapota.

Okwa popi kutya onkalo yopamahupilo oya yaga kegonga maavali yamwe nonkene otaya nyengwa okuyambidhidha aanona yawo.

“Aavali oyendji itaya vulu okuyambidhidha aanona yawo,” osho Sibolile a popi ngaaka.

Onkene, okutulila mo [osapota] omuvali ngoka itaa yambidhidha omwana olyo olundji hali kala eyamukulo kwaamboka ye wete aanona yawo itaa yambidhidhwa.

Sibolile okwa popi kutya oompangu dhomayambidhidho okwa li dha tulwa po okukandulapo omukundu, ashike omwaalu gu uka pombanda moompangu kombinga yooosapota otagu ulike kutya uupyakadhi mboka onkene tawu nayipala.

Okwa popi kutya ompangu ohayi gandja elombwelo opo omuvali ngoka a tulilwa mo osapota a tameke okufuta ashike nando ongaaka omwaalu ngoka hagu futwa olundju onkene ihaagu vulu naanaa okugwanitha po oompumbwe dhokanona.

“Oofuto ohadhi tokolwa koompangu uuna taya ningi etokolo lyofuto. Ohaya tala nee kiiyemo nokomwaalu gwaanona ngoka omuvali ngoka e na.

“Ashike paushili, okugandja ando ooN$150 komwedhi otashi kwathele ngaa okanona?” osho a pula ngaaka.